Slapen. De een heeft aan 5 uur genoeg, de andere slaapt het liefst de klok rond. Hoe dan ook is goed slapen een must voor je (psychische) gezondheid. Waarom is goed slapen zo belangrijk en hoe zorg je voor een goede nachtrus? Dit alles lees je in dit artikel.
Goed slapen
Wist je dat een goed slapen net zo belangrijk is als gezond eten?
Wanneer je goed slaapt, krijgen je hersenen de kans en de tijd om zich te reinigen. Het zorgt er ook voor dat je je emoties van de dag goed kunt verwerken en onthoudt wat je overdag hebt geleerd.
Goed slapen is belangrijk voor jong en oud. Voor scholieren en studenten is een goede nachtrust net zo van belang als voor een volwassen persoon. Het kan het verschil uit maken voor een goed of een slecht cijfer.
Na een lesdag sla je de lesstof beter op in het langetermijngeheugen en voor de lesdag goed slapen, betekend dat je de lesstof beter in je op kunt nemen.
1/3e van ons leven brengen we slapend door
07:12 slaapt de gemiddelde Nederlander
63% van de Nederlanders is ontevreden over eigen slaapkwaliteit
Bron: hersenstichting
Slaapcyclus
Tijdens het slapen doorloop je een aantal verschillende stadiums. Deze slaapcyclus komt altijd in deze vaste volgorde. Afhankelijk van hoeveel uur je slaapt, gebeurt dit zo’n vier tot zes keer per nacht.
· Fase 1
Dit is een overgang tussen wakkere en slaperige toestand. In dit stadium bereid je lichaam zich voor om in slaap te vallen. Je hartslag gaat omlaag, je spieren ontspannen zich, je lichaamstemperatuur daalt en je ogen draaien langzaam weg. Dit stadium duurt over het algemeen maar twee minuten.
· Fase 2
De lichte slaap. Je wordt nog erg snel wakker van geluiden.
· Overgang tweede en derde fase
Je hartslag daalt nog verder, je spieren ontspannen zich volledig en je wordt niet zomaar meer wakker van geluiden.
· Fase drie en vier
Hierin volgt de echte diepe slaap. Je ademhaling is diep en regelmatig. Dit wordt ook wel de herstelfase genoemd: je lichaam en brein bouwen nieuwe energie op voor de volgende dag.
· De laatste fase
Dit is de REM-slaap. REM staat voor Rapid Eye Movement (snelle oogbeweging). Dit komt doordat je ogen namelijk heel snel heen en weer bewegen terwijl ze gesloten zijn. In deze fase droom je en is je lichaam volledig ontspannen.
De diepe slaap is de belangrijkste fase van de slaapcyclus. Wanneer je wakker wordt gemaakt uit deze fase, voel je je vaak compleet gedesoriënteerd.
Lichamelijk vinden er allerlei werkzaamheden plaats tijdens het slapen: organen herstellen namelijk. Ook je brein heeft de totale rust nodig om informatie en indrukken van de dag te verwerken.
Hoeveel slaap heb je nodig
Gemiddeld slapen we een derde deel van ons leven. Dat begint al vanaf de ontwikkeling van baby’s in de buik. Volwassen mensen hebben gemiddeld 8 uur slaap nodig om optimaal te kunnen functioneren.
Tabel: richtlijnen voor slaapduur
| Leeftijd | aanbeloven slaapduur (uren) |
| 1 tot 2 | 11 – 14 |
| 3 tot 5 | 10 – 13 |
| 6 tot 13 | 9 – 11 |
| 14 tot 17 | 8 – 10 |
| 18 tot 65 | 7 – 9 |
| 65+ | 7 – 8 |
Gevolgen weinig en slecht slapen
Langdurig slaaptekort kan grote gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Het verhoogt de kans op obesitas, Alzheimer, depressiviteit en hart –en vaatziekten. Ook concentratie problemen kunnen optreden door te weinig slaap.
Naast dat het grote gezondheidsrisico’s met zich mee brengt op de lange termijn, heeft (te) weinig slaap ook gevolgen op de korte termijn. Na een nacht slechte of weinig slaap, kun je de volgende dag prikkelbaar(der) en somber(der) zijn en is ook je concentratie slechter dan na een goede nachtrust.
Hoe weet je of je genoeg slaapt?
De beste manier om er achter te komen of je genoeg slaapt, is door goed te luisteren naar je lichaam. Je merk waarschijnlijk wanneer je te weinig slaapt als je overdag vermoeid(er) bent en niet kan wachten om vroeg in de avond al naar bed te gaan. Om er achter te komen hoeveel slaap je nodig hebt, zul je het moeten uit proberen. Ga wat eerder naar bed dan je gewend bent en kijk of je de volgende dag meer energie hebt. Zo kom je er zelf achter hoeveel slaap je nodig hebt.
Slaap te kort door de weeks, kan je helaas niet in het weekend inhalen. Wat je kwijt ben, ben je kwijt. In het weekend meer slapen kan je wel beter laten voelen, maar het voorkomt niet de gevolgen van slaaptekort op de lange termijn.
Tips voor goed slapen
- Drink een paar uur voor je gaat slapen geen koffie, cola, thee, energiedranken of ice-thea. De cafeine die in deze dranken zit heeft vaak zeven uur nodig om uit je lichaam te verdwijnen
- Eet geen chocolade voordat je gaat slapen, ook hier zit cafeïne in (helaas)
- Zet op tijd de schermen uit. Computers, telefoons en tablets
- Neem een warm bad voor je gaat slapen
- Beweeg overdag voldoende
- Zorg dat het niet te warm is in de slaapkamer. De ideale slaap temperatuur is tussen de 17 en 21 graden.
- Koop een goed ondersteunend kussen. Hierdoor krijg je geen stijve nek of rugklachten en kan je comfortabel slapen.
Veel gestelde vragen
Een volwassen persoon heeft gemiddeld 8 uur slaap nodig per nacht.
Zet schermen ruim voor dat je gaat slapen uit. Mijdt ook dranken met cafeïne erin voor dat je gaat slapen. Zorg dat je overdag voldoende beweegt. Ook zou je ontspanningsoefeningen kunnen doen voor dat je naar bed gaat.
Nee, niemand staat volledig ‘uit’ ’s nachts. Al voelt dit soms wel zo, doordat je lichaam zich volledig ontspant.
Kan jij goed slapen, of helpen deze tips je om goed te slapen? Laat het me weten in de reacties hieronder!
Hierna lezen: rust in je hoofd.
Eén gedachte over “Goed slapen is belangrijk”