Wanneer je snel overprikkeld raakt.
Ben jij snel overprikkeld? Zeker in deze tijd, waarin we overspoeld worden met informatie via onze telefoon, op social media en in het nieuws, is het makkelijk om snel overprikkeld te raken. Maar ook wordt het steeds normaler om lange werkdagen te maken, hebben we een druk sociaal leven en ervaren we steeds meer stress. Snel overprikkeld zijn uit zich door vermoeidheid, een opgejaagd gevoel, irritatie, woede of angst en soms zelfs paniek. Wanneer je snel overprikkeld bent, kan je niet goed meer tegen drukte en grote mensenmassa’s. Veel drukte kost je enorm veel energie. Het liefst trek je je dan terug naar een rustige plek waar je alleen kan zijn en kan bijkomen. Is dit voor jou herkenbaar? Dan kan het zijn dat je snel overprikkeld bent.
Wat is snel overprikkeld zijn?
Prikkels zijn alle stukjes informatie die bij je hersenen binnenkomen: geur, geluid, licht etc. maar ook alle nieuwe dingen die je tot je neemt en emotionele prikkels. Als je (snel) overprikkeld bent betekend dat, dat al deze prikkels sterker bij je binnenkomen. Als al deze prikkels bij elkaar te veel voor je zijn, kan je daardoor overprikkeld raken. Je kan het gevoel hebben alsof je hoofd ontploft van alle indrukken die je moet verwerken. Voor de ene persoon zijn al die indrukken geen probleem, voor iemand die snel overprikkeld is kan het bijvoorbeeld heel lastig zijn om in het drukke supermarkt te zijn. Naar de kermis en naar een feestje gaan zijn ook typische voorbeelden van situaties waarbij je veel prikkels tegelijk moet verwerken en die kunnen zorgen voor overprikkeling.
Andere symptomen waaraan je overprikkeling kunt herkennen:
- hoofdpijn
- onrustig/opgejaagd gevoel
- vermoeidheid
- irritatie/woede
- onzekerheid
- minder goed kunnen concentreren
- hardkloppingen
- angst/paniek
Het is veel meer dan ‘ergens niet tegen kunnen.’ Je raak uitgeput van alle indrukken om je heen die je maar moeilijk kunt verwerken en waardoor je je niet meer kunt concentreren. Het liefst trek je je terug naar een rustige plek waar je alleen kan zijn en weer kan opladen. Hoe lang iemand nodig heeft om weer ‘op te laden,’ verschilt per persoon. Dit kunnen minuten, uren of zelfs dagen zijn.
Waar komt het vandaan?
Het verschilt per persoon waardoor je snel overprikkeld raakt. Sommige mensen raken snel overprikkeld omdat hun hersenen prikkels anders verwerken of moeilijker kunnen filteren. Maar ook wanneer je langere tijd door een emotionele periode gaat, je net uit een burn-out komt of wanneer je overspannen bent, kan je sneller overprikkeld raken.
Bij mensen die hoogsensitief (HPS) zijn, komt overprikkeling vaker voor. Dit komt omdat zij prikkels sneller waarnemen.
Door het leven wat we tegenwoordig lijden is het ook niet gek dat je er soms overprikkeld raakt. Er zijn door de dag zo veel prikkels die we moeten verwerken en dat kan soms te veel zijn. Alle informatie die we tot ons krijgen op een dag, via het werk, gezin, social media, nieuws etc., moeten allemaal verwerkt worden en dat kost (veel) energie.
Wat moet je doen als je snel overprikkeld bent?
De sleutel tot het omgaan als je snel overprikkeld bent is je grenzen te herkennen, prioriteiten stellen en rust nemen. Wanneer je merkt dat je overprikkeld bent, kan het al helpen om even een stukje te gaan wandelen bijvoorbeeld. Raak je overprikkeld op werk? Zoek een rustige werkplek op waar je even geen last hebt van alle prikkels om je heen.
Wanneer je overprikkeld bent, is het vooral belangrijk om jezelf de tijd te geven hiervan bij te komen. Houd er in het dagelijks leven rekening mee dat je snel overprikkeld bent. En zorg ervoor dat je weer genoeg opgeladen bent om de volgende prikkels te kunnen verwerken.
Je persoonlijke grens bewaken
Het is belangrijk om je grenzen te bewaken. Dat kan soms lastig zijn maar wel erg belangrijk. Hierdoor weet je wat je zelf aan kan, maar ook naar andere toe, zodat ze weten waar ze aan toe zijn. Als jij je persoonlijke grens kent, dan weet je precies wat je wel en niet aan kunt of waar jij je wel of niet mee bezig wilt houden.
Je zult merken dat, wanneer je over je persoonlijke grens gaat, je dus sneller overprikkeld raakt. Luister naar jezelf als je merkt dat je grens is bereikt en handel er ook naar. Je hebt er niks aan om over je grenzen heen (te laten) gaan, dit gaat ten kosten van jezelf. Wacht ook niet tot dat je grens al bereikt is, maar geef dit van te voren alvast aan. Bijvoorbeeld dat je op een bepaalde dag echt niet langer kan blijven werken of laat je vriend/vriendin weten dat je wel op de koffie komt, maar niet lang blijft. Voel je daar ook absoluut niet schuldig of rot over want nogmaals: het gaat ten koste van jezelf als jij je persoonlijke grens over gaat!
Tips voor als je snel overprikkeld bent
- Stop met multitasken. Het is sowieso geen goed idee, want meerderen dingen tegelijk doen betekend vaak ook dat je maar half werk doet. Zeker als je snel overprikkeld raakt, houd je dan maar met éen taak tegelijk bezig. Zo hou je overzicht én maak je af waar je mee bezig bent.
- Zorg voor een rustige (thuis) omgeving. Hou je huis of kantoor netjes en opgeruimd. Dit zorgt voor zo weinig mogelijk afleiding en wordt je niet onrustig door de rommel om je heen. Hier lees je hoe jij kunt beginnen je huis helemaal op te ruimen. Een opgeruimd huis is een opgeruimd hoofd.
- Stel je grenzen. Zorg dat je weet waar je grenzen liggen en luister hier ook naar. Jij weet zelf het beste wat je wel of niet aankunt.
- Neem de tijd om weer op te laden. Als je snel overprikkeld bent, heeft je lichaam de tijd nodig om deze prikkels te verwerken. Ga bijvoorbeeld een stukje in de natuur wandelen.
- Kijk minder naar schermen. Tv, tablet, telefoon, laptop… Al die informatie die we tot ons krijgen, kost veel energie. Lees een boek i.p.v. scrollen op social media.
- Luister goed naar jezelf en blijf dichtbij jezelf. Door goed te luisteren naar jezelf, merk je wanneer of waardoor je overprikkeld raakt en kan je hier rekening mee houden.
- Zorg voor zo weinig mogelijk stress. In dit artikel lees je hoe je kunt omgaan met stress. We kunnen stress helaas niet altijd voorkomen, maar er zijn verschillende manieren om ermee om te gaan.
- Neem voldoende rust. Zowel lichamelijk als geestelijk.
- Zorg voor structuur in je leven en maak een planning. Hierdoor hou je overzicht en weet je waar je aan toe bent. Dit voorkomt dat je snel overprikkeld raakt, omdat je (zo ongeveer) weet wat je te wachten staat.
- Start met yoga of mediteren. Er zijn ontzettend veel voordelen aan yoga en mediteren, maar vooral om tot rust te komen en je hoofd helemaal ‘leeg’ te maken, zal dit je enorm helpen als je snel overprikkeld bent. Je kan hier meteen beginnen met online en onbeperkt yoga lessen. Zij bieden super fijne yoga lessen aan, voor beginners of gevorderd. Het fijnste is: het kan lekker vanuit huis, dus minder prikkels om je heen die je moet verwerken!
Laat onder in de reacties weten waar jij snel overprikkeld van raakt en wat jou helpt om weer op te laden.